Projekt badawczy Narodowego Centrum Nauki N N114 115439 pt. ”Warunki życia i praca kobiet na obszarach wiejskich” realizowany w latach 2010-2013

w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie na Wydziale Nauk Ekonomicznych

w Zakładzie Polityki Agrarnej i Prawa Rolnego

 

Kierownik projektu i główny wykonawca – prof. zw. dr hab. Janina Sawicka

Wykonawcy grantu: dr Marzena Kacprzak, dr Anna Mazurkiewicz-Pizło, dr inż Iwona Pomianek, dr Nina Drejerska, mgr Joanna Rykowska, mgr Paulina Stolarczyk

Celem ogólnym badań w ramach projektu była ocena sytuacji społeczno-ekonomicznej, poznanie kształtowania się zarówno obiektywnych warunków życia jak i subiektywnych ich ocen poprzez badanie opinii w drodze kwestionariusza wywiadu, zbiorowości 1000 gospodarstw domowych na obszarach wiejskich województwa Mazowieckiego. Celem szczegółowym badań była ocena sytuacji kobiet na rynku pracy na obszarach wiejskich, a w szczególności poznanie jego specyfiki, identyfikacja szans, barier i ograniczeń oraz ocena tendencji zachodzących zmian po wejściu Polski do UE i nasileniu się w ostatnich latach zjawisk kryzysowych na globalnym rynku pracy. Temat wpisuje się w obszar polityki równości szans (tematyka gender), która to polityka, szczególnie po wejściu Polski do Unii Europejskiej zyskuje na znaczeniu, jako jedna z unijnych polityk horyzontalnych, istotny obszar aktywności i regulacji prawnych Wspólnoty i w jej krajach członkowskich w tym także w Polsce.

Badania empiryczne przeprowadzone w 2011 i w 2012 roku zlokalizowane zostały w woj. mazowieckim. Jest to najbardziej rozwinięty gospodarczo region w Polsce  mierzony  poziomem PKB na mieszkańca, a zarazem najbardziej zróżnicowany geograficznie. Celem badań jest zatem poznanie zróżnicowań regionalnych  i następstw postępującej polaryzacji między regionami wokół oddziaływaniu stolicy a najbardziej oddalonymi, peryferyjnymi, o podupadającej gospodarce i wyludniającymi się obszarami wiejskimi. Badania zlokalizowane zostały w wybranych gminach wiejskich i miejsko-wiejskich województwa mazowieckiego. Zastosowanie taksonomicznego miernika rozwoju Hellwiga umożliwiło  podział gmin na pięć klas. Gminy wiejskie i miejsko-wiejskie uszeregowano względem poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego oraz podzielono na  klasy o wysokim i niskim poziomie rozwoju.

Procedura doboru losowo-celowego umożliwiła wybór gmin a w nich populacji ok. 1000 gospodarstw domowych, w których przeprowadzono wywiady kwestionariuszowe. Podsumowaniem badań w ramach grantu będzie wydanie monografii pt. Rynek pracy na obszarach wiejskich Mazowsza – perspektywa gender (monografia jest w trakcie opracowania)

Wyniki badań w 2012 roku przedstawiono m.in. w następujących opracowaniach naukowych oraz na konferencjach:

  • w artykule naukowym pt. Aktywność zawodowa kobiet wiejskich – perspektywa unijnej polityki równość szans; Sawicka J., Rykowska J., Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing nr 8 (57) 2012; Wyd. SGGW, Warszawa 2012 s.402-412,
  • w artykule naukowym pt. Gmina Klembów jako przykład realizacji lokalnej polityki gospodarczej; Kacprzak M., Juras A.,. Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing nr 8 (57) 2012; Wyd. SGGW, Warszawa 2012; s.215-228
  • na konferencji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego pt. Kobiety zmieniają polską wieś. Międzynarodowe Targi Poznańskie, Poznań 8.12.2012; na którą to konferencję prof. dr hab. Janina Sawicka przygotowała  ekspertyzę i wygłosiła wykład nt: „Aktywność zawodowa kobiet wiejskich – perspektywa unijnej polityki równości szans”. Konferencja zgromadziła około 300 osób głównie kobiet i stanowiła podsumowanie działania trzyletniej Szkoły Liderek Rozwoju Lokalnego, projektu który był skierowany do kobiet wiejskich. Konferencja była okazją do zaprezentowania potencjału społecznego kobiet wiejskich z Wielkopolski ich kreatywności oraz innowacyjności w działaniach na rzecz rozwoju obszarów wiejskich.

Ponadto wyniki badan zostały wykorzystane w obronionych na WNE pracach magisterskich oraz na zajęciach dydaktycznych:

  • mgr Milena Mikołajewska praca pt. Sytuacja na rynku pracy w powiecie mławskim
  • mgr Rafał Adam Markiewicz praca pt. Ocena rynku pracy w powiecie piaseczyńskim
  • mgr Karolina Maria Krzywicka praca pt. Gospodarka finansowa gminy Stare Babice w latach 2007 -2010
  • mgr Dorota Kacprzak praca pt. Instrumenty i formy rozwiazywania problemów bezrobocia na przykładzie powiatu legionowskiego w latach 2007 -2010
  • mgr Małgorzata Ragan praca pt. Wpływ funduszy UE na rozwój lokalny gminy Jaktorów w latach 2007 -2013
  • mgr Anna Matera praca pt. Wpływ instrumentów polityki regionalnej na rozwój lokalny – przykład gminy Tłuszcz
  • mgr Agnieszka Pietraszek praca pt. Finansowanie rozwoju lokalnego z funduszy Unii Europejskiej na przykładzie Gminy Otwock
  • mgr Paulina Stolarczyk praca pt. Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania aktywizacji zawodowej ludności wiejskiej przykład Podregionu Ostrołęcko – Siedleckiego
  • mgr A. Juras  praca pt. Rozwój lokalny na przykładzie gminy Klembów
  • mgr J. Roman praca pt. Pośrednictwo pracy jako instrument wspierania rynku pracy w Polsce materiały wykładowe dla studentów w ramach fakultetu pt. Polityka równości szans